عربستان همواره به عنوان رهبر معنوی اوپک آشنا می شد و وزیر نفتش با هر کلمه ای می توانست بازار نفت را تکان دهد. ولی این روزها به نظر می رسد عربستان جایگاه خود را
پادشاه تازه بازار نفت
عبارات مهم : بازار
عربستان همواره به عنوان رهبر معنوی اوپک آشنا می شد و وزیر نفتش با هر کلمه ای می توانست بازار نفت را تکان دهد. ولی این روزها به نظر می رسد عربستان جایگاه خود را در بازار نفت به رقیب دیگری در خارج از اوپک یعنی روسیه واگذار کرده هست. حالا این شخص ولادیمیر پوتین است که با اظهارنظرهایش می تواند مسیر نفت را عوض کردن دهد. به این ترتیب عجیب نیست که این روزها معامله گران به روسیه و بیانات پوتین چشم دوخته اند تا شاید ردی از آینده توافق کم کردن تولید به دست بیاورند.
پادشاه تازه بازار نفت
درست یک سال بعد از توافق کم کردن تولید که عربستان سعودی پایه گذار مهم آن بود؛ ادامه حیات این توافق تاریخی جهت ایجاد تعادل در بازار نفت به اراده روسیه وابسته شده است است.
روسیه به عنوان کشور غیرعضو اوپک که در کنار عربستان در شکل گیر توافق کم کردن تولید نقش داشت و به تعهدات خود جهت کم کردن تولید نیز پایبند بوده، آرام آرام خود را به بازیگر نقش اول توافق تاریخی کم کردن تولید تبدیل کرده هست. این غول نفتی که در نوامبر سال ۲۰۱۶ رهبری یازده کشور غیرعضو اوپک را جهت کم کردن تولید و ایجاد تعادل در بازار بر عهده گرفت، خود به کم کردن تولید ۳۰۰ هزار بشکه از تولیداتش در روز متعهد شد. روسیه در حالی بخش زیادی از بار کم کردن تولید حدودا ۶۰۰ هزار بشکه ای کشورهای غیرعضو اوپک را بر عهده گرفت که تا پیش از اجرای رسمی توافق کم کردن تولید در ژانویه ۲۰۱۷، سطح تولیداتش را به بیشترین سقف در ۳۰ سال گذشته رسانده بود.
عربستان همواره به عنوان رهبر معنوی اوپک آشنا می شد و وزیر نفتش با هر کلمه ای می توانست بازار نفت را تکان دهد. ولی این روزها به نظر می رسد عربستان جایگاه خود را
به این ترتیب بزرگ ترین تولیدکننده نفت خام در دنیا با در پیش گرفتن این استراتژی، بدون اینکه از کم کردن ۳۰۰ هزار بشکه ای تولیداتش در روز احساس خطر یا فشار کند؛ به خوبی به اهداف سیاسی و اقتصادی مورد نظرش در سایه توافق کم کردن تولید دست یافت. شاهد این مدعا کمرنگ شدن نقش عربستان سعودی به عنوان رهبر سنتی اوپک و مسلط شدن روسیه بر این جایگاه هست. حالا علی رغم قبل که یک اظهار نظر از سوی وزیر نفت عربستان سعودی بازار نفت خام را زیر و رو می کرد؛ این ولادیمیر پوتین است که با اظهار نظرهایش به بازار جهانی طلای سیاه خط می دهد.
با پررنگ شدن نقش روسیه در بازار نفت، پوتین در حالی در رابطه با چندینه و چون توافق کم کردن تولید اظهار نظر می کند و بر قیمت ها اثر می گذارد که تاج پادشاهی بر بازار نفت را از عربستان گرفته و در میان معامله گران و تحلیلگران به عنوان «تزار بازار نفت» قد علم کرده هست. ولی عربستان سعودی به عنوان رهبر معنوی اوپک، چگونه به جابه جایی نقش خود با روسیه به عنوان کشوری غیرعضو اوپک رضایت داده است؟ پاسخ این پرسش را می توان در نیاز عربستان سعودی به «همراهی قدرتمند» در مسیر اجرای توافق کم کردن تولید و دست یافتن به قیمت هایی بالاتر جهت نفت جست وجو کرد. حضور روسیه به عنوان بزرگترین تولیدکننده نفت خام دنیا در کنار عربستان سعودی، در حالی اجرای بی کم و کاست توافق کم کردن تولید و استمرار آن را تضمین می کند که به نظر می رسد اگر سعودی ها در شرایط اقتصادی و سیاسی مناسبی قرار داشتند، هرگز به روسیه اجازه عرض اندام نمی دادند.
پوتین تزار اوپک می شود
پادشاه تازه بازار نفت
به گزارش بلومبرگ، جهت بیش از نیم قرن این وزیر نفت عربستان سعودی بود که می توانست با بر زبان آوردن چند کلمه در مورد تصمیم احتمالی اوپک در نشست بعدی این سازمان، بازارها را تکان دهد و میلیون ها یا حتی میلیاردها دلار سود عاید حلقه درونی این شرکت کند. ولی این نقش حالا به روسیه و شخص ولادیمیر پوتین رسیده هست. در حال حاضر هرچند نشست های اوپک همچنان بر قیمت نفت تاثیر گذار هست، ولی دیگر این صدای وزیر نفت عربستان نیست که بیشترین تاثیر را بر بازار دارد، بلکه موضع یک تولیدکننده غیر عضو اوپک یعنی روسیه و به خاص شخص ولادیمیر پوتین است که نقشی اثرگذار پیدا کرده.
از وقت توافق تولیدکنندگان غیرعضو اوپک به رهبری روسیه با اوپک جهت همراهی در زمینه کم کردن تولید که سال گذشته میلادی اتفاق افتاد؛ پوتین به عنوان تاثیرگذارترین بازیگر در میان این گروه از تولیدکنندگان ظهور کرده است تا آنجا که به گفته یک مقام عالی رتبه اوپک که نخواسته نامش فاش شود «اکنون این رهبر روسیه است که حرف آخر را می زند.» هرچند عربستان سعودی هنوز عنوان بزرگترین صادرکننده نفت دنیا را یدک می کشد و به واسطه رشد قیمت ها در نتیجه کم کردن تولید با سود اقتصادی همراه بوده هست؛ ولی به لحاظ اثرگذاری در اوپک و تصمیماتش عملا به نفع روسیه کنار رفته هست. واضح ترین مثال در این زمینه این است که با وجود میل به زیادی که عربستان به تمدید توافق کم کردن تولید دارد، تردید روسیه در حمایت از آن موجی از نگرانی را ایجاد کرده هست. این عنوان نشان دهنده زیاد کردن دامنه نفوذ روسیه در تصمیم گیری های داخلی اوپک است.
عربستان همواره به عنوان رهبر معنوی اوپک آشنا می شد و وزیر نفتش با هر کلمه ای می توانست بازار نفت را تکان دهد. ولی این روزها به نظر می رسد عربستان جایگاه خود را
همچنین عربستان سعودی به واسطه کم کردن تولیدی که داشته، با مسئله ورود روسیه به بازارهای سنتی اش نیز مواجه هست. چین که با عنوان بزرگ ترین بازار سنتی عربستان در آسیا آشنا می شود، در این میان نمونه ای قابل اشاره است.به گزارش رویترز؛ «روسیه جهت هشتمین ماه متوالی بزرگ ترین صادرکننده نفت خام به چین بوده و عربستان سعودی در مقام دوم قرار دارد.»در واقع زیاد کردن نفوذ روسیه در درون اوپک و بازارهای نفتی منطقه نشان دهنده اجرای موفق سیاست خارجی کرملین با نشانه مقابله با نفوذ آمریکا در سراسر دنیا از طریق به کارگیری مجموعه ای از اهرم های اقتصادی، دیپلماتیک، نظامی و اطلاعاتی هست. در این میان ثروت های طبیعی گسترده روسیه نیز این استراتژی را تقویت کرده و با توجه به شرایط فعلی ظاهرا در حال به ثمر نشستن هست. هلیما کرافت، تحلیلگر موسسه آر بی سی کپیتال مارکتس در نیویورک در این زمینه عقیده دارد «پوتین اکنون تزار انرژی دنیا است.»
به نظر می رسد میزان نفوذ موضع پوتین در نشست ۳۰ نوامبر که در جریان آن اوپک در مورد تمدید توافق کم کردن تولید تصمیم گیری خواهد کرد، زیاد از گذشته خود را نشان خواهد داد. هرچند پیش از این نیز شاهد اثرگذاری بیانات پوتین در بازرا نفت بوده ایم. جهت مثال در ماه گذشته و یک روز قبل از نخستین دیدار پوتین با پادشاه عربستان، بیانات مدیر جمهوری روسیه مبنی بر تمدید توافق کم کردن تولید تا آخر سال آینده میلادی باعث رشد قیمت نفت شد. در عین حال این بیانات پوتین موجب به راه افتادن موج جدیدی از تحرکات دیپلماتیک از سوی تولیدکنندگان عضو و غیر عضو اوپک جهت تمدید توافق کم کردن تولید شد.
پادشاه تازه بازار نفت
با این حال بعد از این سخنان، کرملین سیگنال های ضد و نقیضی در مورد تمدید توافق کم کردن تولید ارسال کرده هست. در حال حاضر مسکو از یک طرف تلاش می کند شرکت های بزرگ نفتی روسیه نظیر روسنفت و لوک اویل را آرام کند و از سوی دیگر تلاش دارد تا نگذارد قیمت نفت به اندازه ای اوج برود که موجب زیاد کردن تولید نفت شیل در آمریکا شود. در روزهای گذشته الکساندر نواک، وزیر انرژی روسیه با شرکت های نفتی روسیه گفت وگو هایی در زمینه کم کردن تولید داشته و دیروز نیز تاکید کرده که «روسیه در روز ۳۰ نوامبر آماده مذاکره در باره تمدید توافق اوپک جهت کم کردن تولید است.»
تردیدی که حالا در باره تمدید توافق کم کردن تولید در روسیه ایجاد شده است و بعید نیست مسیر توافق را عوض کردن دهد، به عدم میل به این کشور به رشد چشمگیر قیمت ها باز می گردد. تولید هر بشکه نفت خام در روسیه در حالی با قیمت های ۵۰ دلار بر هر بشکه نیز سودده است که با قرار گرفتن نفت در محدوده ۶۰ دلار، نگرانی بازگشت تولیدکنندگان شیل، روسیه را رها نمی کند. از دیگر سو کم کردن ارزش روبل در روسیه حالا شرایط مناسبی را جهت صادرکنندگان این کشور، ایجاد تنوع اقتصادی و کم کردن تکیه به درآمدهای نفتی را فراهم آورده هست. با این حال با توجه به اینکه قمیت نفت برنت هم اکنون حدود ۶۳ دلار بر بشکه است (تقریبا ۳۰ درصد بالاتر از قیمت های یک سال قبل)، تولیدکنندگان نفت خام در روسیه میل به زیادی به زیاد کردن تولید دارند.روز گذشته قیمت هر بشکه نفت خام برنت در لحظه تنظیم این گزارش (ساعت ۱۶ به وقت تهران) با ۲۵ سنت رشد به ۸۰/ ۶۳ دلار رسید.
هر بشکه نفت خام آمریکا نیز ۷۸ سنت رشد قیمت داشت تا به ۸۰/ ۵۸ دلار بر بشکه برسد. خوش بینی بازار به تمدید توافق کم کردن تولید و همچنین کم کردن صادرات نفت خام به آمریکا به علت بروز نشتی در خط لوله کی استون از بااهمیت ترین عوامل رشد قیمت نفت ارزیابی می شوند. این در حالی است که طبق آینده نگری ها چنانچه توافق کم کردن تولید در نشست بعدی اوپک تمدید نشود، احتمال ریزش شدید قیمت ها وجود دارد. این همان عاملی است که عربستان سعودی را به شدت دلواپس و به همراهی روسیه وابسته می کند.
دو صورت متفاوت سعودی ها
عربستان سعودی کشوری است که در گذشته به آسانی اراده خود را بر قیمت های جهانی نفت تحمیل و رقبایش را با یک ضربه از بازار بیرون می کرد. همان طور که در سال های ۸۶-۱۹۸۵ جهت مقابله با دیگر اعضای اوپک تولید خود را اوج برد. در برهه زمانی ۹۹-۱۹۹۸ نیز جهت مقابله با ونزوئلا چنین اقدامی را انجام داد و بعد از آن در سال های ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۵ جهت بیرون راندن تولیدکنندگان شیل از دور رقابت، رشد تولیداتش را تا آنجا ادامه داد که موجب زیاد کردن چشمگیر عرضه نفت خام در بازار و استمرار ریزش قیمت ها تا زیر ۰۳ دلار بر بشکه شد.
حالا همین کشور در شرایطی که اوضاع اقتصادی مناسبی جهت اداره کشور و اجرای طرح های بلندپروازانه ولیعهد جوانش ندارد، به حمایت روسیه از طرح کم کردن تولید و رشد قیمت ها نیاز دارد. به این ترتیب می توان دریافت عربستانی که به شکل سنتی به رهبری اوپک افتخار می کرد و از آن به عنوان ابزار قدرت بهره می برد، حاضر شده است جهت مدتی به کمرنگ شدن نقش خود رضایت دهد تا در ازای آن درآمدهای نفتی بیشتری داشته باشد.هرچند این کوتاه آمدن به بهای پررنگ شدن نقش روسیه در بازار جهانی نفت بوده است.در واقع با توجه به علاقه ای که عربستان به شکل سنتی به حکمرانی در بازار نفت دارد، به نظر می رسد نقش آفرینی روسیه در بازار طلای سیاه موقتی باشد و به محض قدرت گرفتن عربستان زیر سایه رشد قیمت نفت، از سوی سعودی ها آخر یابد، مگر اینکه روس ها جهت این بخش از ماجرا فکرهایی کرده باشند.
سناریوهای روسیه جهت یک توافق برد-برد
با وجود اینکه پیش از این پوتین از تمدید توافق کم کردن تولید تا آخر سال ۲۰۱۸ سخن گفته بود، حالا موضع این کشور در قبال طرح محدودیت تولید عوض کردن کرده است و با وجود اصرار عربستان سعودی، روسیه به شکلی قطعی با تمدید توافق کم کردن تولید اعلام موافقت نمی کند. این در حالی است که اخیرا روابط سیاسی میان دو کشور نیز با گسترش چشمگیری همراه بوده هست. با این حال در شرایطی که عربستان سعودی جهت جبران کسری بودجه و زیاد کردن امنیت سیاسی و اقتصادی اش به تمدید توافق کم کردن تولید به عنوان تنها راهکار پیش رو می نگرد، روسیه به عنوان متحد این کشور همچنان در حال بررسی سناریوهای متفاوت در باره آینده طرح کم کردن تولید هست. در این میان حتی اتمام طرح کم کردن تولید تا آخر امسال و بدون نتیجه ماندن مذاکرات نیز مطرح هست. یکی از مقامات روسنفت اخیرا در این زمینه اعلام کرده است: سه سناریو وجود دارد که ما به دنبال آن هستیم. اتمام طرح کم کردن تولید تا آخر امسال، اتمام آن تا آخر ماه مارس سال آینده یا استمرار آن در طول سال ۲۰۱۸. از نگاه این مقام نفتی روس، در حال حاضر قیمت های فعلی و واقعیت های ژئوپلیتیک نشان دهنده آخر توافق است و توافق کم کردن تولید تا به اینجای کار نیز توافقی برد-برد بوده هست، چراکه هم عربستان سعودی به قیمت های بالاتر دست یافته و هم روسیه با پتانسیل های اقتصادی و ژئوپلیتیک استمرار بیشتری در خاورمیانه همراه شده است است.
اخباراقتصادی – دنیای اقتصاد
واژه های کلیدی: بازار | توافق | روسیه | پوتین | اقتصادی | سعودی ها | عربستان | عربستانی | عربستان سعودی | پادشاه عربستان
دانلود فایل ها
توجه: ممکن است تمام لینک های دانلود به دستور مقام قضایی حذف شده باشد...
